Esasylygyna düşüniň: Azot oksidi näme?

Iş wagty: 2023-12-09

Azot oksidi näme?

N2O himiki formulasy bilen organiki däl azot oksidi, reňksiz we süýji gaz ýaly görünýän howply himiki maddadyr. Belli bir şertlerde ýanmagy goldaýan, ýöne otag temperaturasynda durnukly, ýumşak anestezik täsirine we gülkä sebäp bolup bilýän oksidantdyr. Anestezik täsirini 1799-njy ýylda Iňlis himigi Humfri Deýwid tapdy.

Azot oksidiniň ulanylmagy

Awtoulag pudagy

Busangyç kömegi: Azot kislorod tizlenme ulgamyny ulanýan üýtgedilen ulaglar, gyzdyrylanda azot we kisloroda bölünýän azot oksidini hereketlendirijä iýmitlendirýär, hereketlendirijiniň ýanma tizligini we tizligini ýokarlandyrýar. Kislorod ýangyjy goldaýar, ýangyjyň ýanmagyny çaltlaşdyrýar.

Milli goranmak tehnologiýasy senagaty

Raketa oksidleýjisi: Azot oksidi raketa oksidleýjisi hökmünde ulanylyp bilner. Munuň beýleki oksidantlardan artykmaçlygy zäherli däl, otag temperaturasynda durnukly, saklamak aňsat we uçuş üçin has ygtybarlydyr. Ikinji peýdasy, dem alýan howada aňsatlyk bilen dargap bilýär.

Lukmançylyk

Anestezi: Azot oksidi, azot oksidi, köplenç umumy anesteziýa täsiri sebäpli halotan, metoksifluran, efir ýa-da damar umumy anestezi bilen bilelikde ulanylýar. Indi ulanylmaýar. N2O anestezi üçin, dem alyş ýollaryny gyjyndyrmazdan we ýürek, öýken, bagyr we böwrek ýaly möhüm organ funksiýalaryna zeper ýetirmezden ulanylýar. Bedende hiç hili biologiki üýtgemeler ýa-da zaýalanmalar bolmazdan, dermanyň aglaba köplügi dem alyş arkaly bedenden çykarylýar, deriden diňe az mukdarda bugaryp, ýygnamak täsiri ýok. Bedeniňize dem alyş, analjezik täsirleri döretmek üçin diňe 30-40 sekunt gerek. Analjezik täsiri güýçli, ýöne anestezik täsiri gowşak we näsag umumy anesteziýanyň kynçylyklaryndan gaça durup, operasiýadan soň çalt dikelip, aňly ýagdaýda (anestezik däl).

Azyk senagaty

Iýmit gaýtadan işleýiş gurallary: Azyk senagatynda köpükleýji serişdeler we möhürleýji hökmünde ulanylýar, olar krem zarýad berijileriniň esasy düzüm bölekleridir we ýakymly gamyşly krem ýasamakda möhüm rol oýnaýar. Azot oksidiniň häsiýetleri gamyşly kremiň gurluşyny, durnuklylygyny we tagamyny ýokarlandyrýar, bu bolsa konditer önümleri ýa-da öý aşpezleri üçin hökmany bolýar.

Azot oksidiniň töwekgelçilikleri

Azot oksidiniň ulanylmagy käbir töwekgelçiliklere we zyýanly täsirlere hem eýe. Azot oksidini ulanmagyň iň möhüm töwekgelçiliklerinden biri gipoksiýa. Azot oksidiniň we howanyň garyndysyny demlemek, kislorodyň konsentrasiýasy gaty pes bolanda, azot oksidi öýken we gandaky kislorody çalşyp biler, bu gipoksiýa we beýniniň zeperlenmegi, tutgaýlar we hatda ölüm ýaly howply netijelere sebäp bolup biler. Uzak wagtlap çilim çekmek gipertoniýa, sinkop we hatda ýürek keseline sebäp bolup biler. Mundan başga-da, şeýle gazlara uzak wagtlap täsir etmek ganazlyga we merkezi nerw ulgamyna zeper ýetirip biler.

Saglyk töwekgelçiliginden başga-da, azot oksidiniň ulanylmagy heläkçiliklere we beýleki ýaramaz netijelere hem sebäp bolup biler. Gazyň bu görnüşi, adatça, güýmenje üçin ulanylýar we adamlar gysga wagtyň içinde köp mukdarda gaz dem alyp, hökümiň we motor utgaşdyrylmagynyň bozulmagyna, heläkçiliklere we şikeslere sebäp bolup biler. Azot oksidiniň nädogry ulanylmagy güýçli ýanmalara we aýazyň döremegine sebäp bolup biler, sebäbi gaz ýokary basyşda saklanýar we goýberilýär, temperaturanyň çalt peselmegine sebäp bolýar.